Ο Πόλεμος των Έξι ημερών (5-10 Ιουνίου 1967)

Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο Χείλων

Εδάφη του Ισραήλ πριν και μετά τον πόλεμο.

.

μετάφραση – επιμέλεια Χείλων

.

Ο πόλεμος των Έξι ημερών μεταξύ Ισραήλ και Αραβικών χωρών, ο οποίος συγκλόνισε τον κόσμο, κατέληξε σε Ισραηλινή νίκη που καθόρισε τα όρια της σύγχρονης Μέσης Ανατολής. Ο πόλεμος προέκυψε μετά από εβδομάδες απειλών του ηγέτη της Αιγύπτου, Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ/Gamal Abdel Nasser, ότι το έθνος του, μαζί με τη Συρία, την Ιορδανία και το Ιράκ, θα κατέστρεφαν το Ισραήλ.

Οι ρίζες του πολέμου του 1967 χρονολογούνται σχεδόν δύο δεκαετίες, στην ίδρυση του Ισραήλ το 1948, στον πόλεμο κατά των Αράβων γειτόνων που ακολούθησε αμέσως μετά και στις πολυετείς εχθροπραξίες που επικρατούσαν στην περιοχή.

Η διαμάχη για τους υδάτινους πόρους

Το 1964, το Ισραήλ άρχισε να μεταφέρει νερό από τον Ιορδάνη ποταμό για τον δικό του εθνικό κομιστή νερού. Το επόμενο έτος τα Αραβικά κράτη ξεκίνησαν την κατασκευή σχεδίου εκτροπής υδάτων, το οποίο θα μετέφερε νερό από τον χείμαρρο Μπανιάς, πριν αυτό φτάσει στο Ισραήλ και τη θάλασσα της Γαλιλαίας, σε ένα φράγμα στο Μουκάιμπα για χρήση μόνο από την Ιορδανία και τη Συρία εκτρέποντας ύδατα από τον ποταμό Χασπανί στον ποταμό Λιτανί, στο Λίβανο. Τα έργα της εκτροπής θα μείωναν τα αποθέματα νερού του Ισραήλ περίπου 35%, και το συνολικό απόθεμα νερού του Ισραήλ περίπου στο 11%.

Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις επιτέθηκαν στα συνεργεία κατασκευής στην Συρία, τον Μάρτιο, Μάιο και Αύγουστο του 1965, ξεκινώντας μια σειρά συνοριακών συγκρούσεων που συνδέεται άμεσα με τις αφορμές του πολέμου.

Συνοπτικά γεγονότα πολέμου

Τον Ιούνιο του 1967 ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Αράβων άλλαξε το χάρτη της Μέσης Ανατολής και αναμόρφωσε την περιοχή για δεκαετίες.

Ο ηγέτης της Αιγύπτου Νάσερ, το Μάιο του 1967 δεσμεύεται να καταστρέψει το Ισραήλ .

Τα συμμαχικά Αραβικά κράτη συγκεντρώνουν στρατεύματα για να επιτεθούν στο Ισραήλ.

Το Ισραήλ χτυπά πρώτο με καταστροφικές αεροπορικές επιδρομές.

Η κατάπαυση του πυρός τερματίζει τον πόλεμο μετά από έξι ημέρες έντονων συγκρούσεων. Το Ισραήλ αποκτά εδάφη και επαναπροσδιορίζει τη Μέση Ανατολή.

Απώλειες: Ισραήλ περίπου 900 νεκροί, 4.500 τραυματίες. Αίγυπτος περίπου 10.000 νεκροί, άγνωστος αριθμός τραυματιών (επίσημα στοιχεία δεν ανακοινώθηκαν). Συρία: περίπου 2.000 νεκροί, άγνωστος αριθμός τραυματιών (επίσημα στοιχεία δεν ανακοινώθηκαν).

Όταν έληξε ο πόλεμος με κατάπαυση του πυρός, τα σύνορα της Μέσης Ανατολής είχαν ουσιαστικά ανακαθοριστεί. Η πρώην διαιρεμένη πόλη της Ιερουσαλήμ βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Ισραήλ, όπως και η Δυτική Όχθη, τα Υψίπεδα του Γκολάν και το Σινά.

Συνέχεια ανάγνωσης

 

Ο Νέο-Οθωμανισμός ως γεωπολιτικό σενάριο: θεωρήσεις, προοπτικές και προκλήσεις (Πρώτο Μέρος)

Map credit: Wikimedia commons

.

Π. Δεληγιάννης

Αρκετοί σύγχρονοι γεωπολιτικοί ερευνητές εκτός Ελλάδας έχουν εκτιμήσει ότι η Τουρκία μπορεί να εξελιχθεί σε ηγέτιδα δύναμη του Εγγύς Μουσουλμανικού κόσμου (Μεση Ανατολή και Βόρεια Αφρική) ενώ άλλοι πιο τολμηροί έχουν εκτιμήσει ότι κάποτε στο μέλλον, πιθανώς να εξελιχθεί σε ηγέτιδα όλου του Μουσουλμανικού Κόσμου. Εξάλλου εδώ και αρκετά χρόνια βλέπουμε την Αγκυρα να κινείται γεωπολιτικά πάνω σε αυτό το πλαίσιο κατά το πασίγνωστο πλέον στην Ελλάδα και στην Κύπρο ‘δόγμα’ του Νέο-Οθωμανισμού, το οποίο θεωρεί δικαιωματική την επιστροφή της πολιτικής επιρροής της Τουρκίας στα εδάφη τα οποία αποτελούσαν πριν από έναν, δύο και τρεις αιώνες επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Για τον ίδιο λόγο η Αγκυρα προσπαθεί να επεκτείνει ή ενισχύσει την επιρροή της σε πληθυσμούς των Βαλκανίων, είτε μουσουλμανικούς (Βόσνιοι, μέρος των Αλβανών και Κοσσοβάρων, Βούλγαροι μουσουλμάνοι κ.α.) είτε και χριστιανικούς (Σκοπιανοί και άλλοι).

Τουρκική εισβολή στη Συρία: η «Μελωδία της ευτυχίας» για όλες τις πλευρές

Κατάσταση τον Οκτώβριο 2019 [wikimedia commons]

.

Π. Δ.

.

Μετά την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Κουρδικής ηγεσίας και καθεστώτος Ασαντ για υπαγωγή περιοχών των Κούρδων υπό τον έλεγχο του Συριακού στρατού, η εισβολή της Τουρκίας στο συριακό έδαφος παίρνει μία άλλη τροπή, η οποία παραδόξως ικανοποιεί σχεδόν όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Ή απλούστερα όλοι είναι ‘ευτυχισμένοι’ ή έστω ικανοποιημένοι, με μόνη εξαίρεση τους Κούρδους.

Καταρχήν ο πρόεδρος Ασαντ ο οποίος εδώ και χρόνια έχει αποφύγει τον κίνδυνο της ανατροπής του, με την υπαγωγή των Κούρδων στην αρχή του θα ελέγχει άνω του 90 % της έκτασης της χώρας και άνω του 70% των παραγωγικών ή/και κατοικημένων περιοχών της (ήτοι χωρίς τις ερήμους και τις ημιέρημες εκτάσεις). Ηδη σχεδόν όλες οι μεγάλες πόλεις της χώρας, Δαμασκός, Χομς, Χαλέπι (εκτός από μερικούς περιορισμένους αντικαθεστωτικούς θύλακες του), Ταρτούς, Λατάκια (Λαοδίκεια, για να μην λησμονούμε και το σελευκιδικό παρελθόν), Χαμα, με μόνη εξαίρεση το Ιντλιμπ, βρίσκονται υπό τον έλεγχο του καθεστώτος του.

Ενας προαναγγελθείς συμβιβασμός για την Τουρκία; – Η περίεργη δήλωση κυβερνητικού περί της μετατροπής της σε Ομοσπονδιακό κράτος

Τη Μεγάλη Παρασκευή 14 Απριλίου για λίγο πίστεψα πως δεν άκουσα καλά αυτό που ειπώθηκε στο δελτίο ειδήσεων το οποίο παρακολουθούσα, όμως το «απίστευτο» το οποίο άκουσα ήταν πέρα για πέρα αληθινό: Ενας στενός συνεργάτης του Ρ.Τ. Ερντογάν είχε δηλώσει –για την ακρίβεια είχε ομολογήσει υποπίπτοντας σε πολιτική «γκάφα» – ότι ένας από τους στόχους του προέδρου ήταν να μετατρέψει την Τουρκία σε ομοσπονδιακό κράτος, αποτελούμενο από πολιτείες, προφανώς στα πρότυπα των ΗΠΑ, του Μεξικού, της Ρωσίας, της Γερμανίας κ.α. Μάλιστα αυτή η δήλωση του στελέχους του κυβερνώντος κόμματος επέφερε τη δυσαρέστηση του αρχηγού του εθνικιστικού κόμματος το οποίο στηρίζει τον Ερντογάν στο δημοψήφισμα και γενικά, ο οποίος απείλησε να τερματίσει τη συμμαχία μαζί του διαδηλώνοντας ότι η Τουρκία είναι και θα παραμείνει ένα αδιαίρετο κράτος και ότι δεν θα ανεχθεί ποτέ τη μετατροπή της σε ομοσπονδία πολιτειών. Το επεισόδιο πήρε τόση έκταση ώστε τελικά ο πρόεδρος Ερντογάν αναγκάστηκε να διαβεβαιώσει τον σύμμαχο του ότι αυτή η μετατροπή δεν θα συμβεί ποτέ διαψεύδοντας τον συνεργάτη του, και ότι η Τουρκία θα παραμείνει μία «συμπαγής» δημοκρατία.

Όταν στις 5 Ιανουαρίου έγραφα το άρθρο «Η ανανεωμένη εξ Ανατολής απειλή και η σοβαρότητα της» ειλικρινά δεν περίμενα ότι τα πράγματα όπως τα είχαμε εκτιμήσει στο συγκεκριμένο κείμενο, θα κινούντο τόσο γρήγορα. Όπως διαπιστώθηκε κατά τον Φεβρουάριο, υπήρχε πράγματι ένας τουρκικός σχεδιασμός για την κατάληψη κάποιου ελληνικού νησιού, μάλλον του Καστελλοριζου:  βλ. την προτελευταία παράγραφο του «Η ανανεωμένη εξ Ανατολής απειλή και η σοβαρότητα της», 5–1^ου – 2017. Επιπρόσθετα, σημειώναμε σε μία παράγραφο πιο πάνω στο ίδιο άρθρο (προ-προτελευταία παράγρ.): «…Η εκτίμηση μου είναι ότι ο Ερντογάν και οι περισσότεροι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί της Τουρκίας μάλλον έχουν κατανοήσει ότι ο συμβιβασμός με τους Κούρδους είναι αναπόφευκτος και η κατάκτηση της εσωτερικής αυτονομίας από αυτούς είναι επίσης αναπόφευκτη επειδή αυτό είναι το αντάλλαγμα που θα απαιτήσει η ηγεσία τους για κατάπαυση των εχθροπραξιών – πριν τις ξεκινήσει πάλι σε μερικά χρόνια για μεγαλύτερα ανταλλάγματα.» Ενδεχομένως λοιπόν η προαναφερόμενη δήλωση του κυβερνητικού στελέχους περί ομοσπονδιοποίησης της Τουρκίας, να είναι το προμήνυμα, η πρώτη ένδειξη ότι ο συμβιβασμός με τους Κούρδους έχει ξεκινήσει.

Η Νίσιβις Εάλω: εικόνες από τη σύγχρονη Νουσαϋμπίν ή μήπως από τη Βυζαντινή Μικρά Ασία των 11ου-13ου μ.Χ. αιώνων;

Τεράστιες τουρκικές σημαίες στα ερείπια της κατεστραμμένης Νισίβεως, στρατιώτες και τεθωρακισμένα οχήματα. Το «έργο» των Τουρκομάνων σκηνιτών έχει ολοκληρωθεί…….

.

Π. Δεληγιάννης

.

            Τις τελευταίες ημέρες, άλλη μία πολύ σημαντική είδηση πέρασε σχεδόν απαρατήρητη από τα ελληνικά ΜΜΕ: η ουσιαστική πτώση των τελευταίων συνοικιών της κουρδικής πόλης Νουσαϋμπίν της νοτιοανατολικής Τουρκίας, στον έλεγχο του τουρκικού στρατού.

            Και παρότι οι γείτονες μάλλον προσπαθούν να πείσουν ότι ο στρατός και η αστυνομία τους αντιμετωπίζουν απλές «τρομοκρατικές ομάδες» σε μία συνήθη αναμέτρηση εναντίον λίγων φανατικών, για μία ακόμη φορά τα «ντοκουμέντα» δείχνουν ότι η  Τουρκία αντιμετωπίζει έναν πραγματικό πόλεμο ευρείας κλίμακας εντός των συνόρων της, ενδεχομένως τη μεγαλύτερη μεταπολεμική απειλή για την υπόσταση της. Εξ’ ου και οι κλιμακούμενες και μάλλον αδέξιες προκλητικές ενέργειες των τελευταίων μηνών σε βάρος της χώρας μας, τις οποίες πιέσεις οι Τούρκοι φρόντισαν φυσικά να «μετεμφυτεύσουν» και στους άλλους γείτονες στα βορειοδυτικά μας. Η διπλή πίεση/υπερκέραση (στα ανατολικά και στα βορειοδυτικά μας) είναι πάντα αποτελεσματικότερη από την απλή. Και γιατί συμβαίνουν αυτά; Λόγω του γνωστού χιλιοειπωμένου αξιώματος: «Όταν η Τουρκία αντιμετωπίζει εσωτερικό πρόβλημα, φροντίζει να το ‘εξάγει’ για να το εκτονώσει».