Βιβλίο: Βρυώνης Σπύρος: Η παρακμή του Μεσαιωνικού Ελληνισμού στη Μικρά Ασία και η διαδικασία του εξισλαμισμού (11ος-15ος αιώνες.), Εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., επανέκδοση 2008.

 

Η απώλεια της Μικράς Ασίας θεωρείται συχνά ως ο αποφασιστικότερος παράγοντας που επέφερε την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η Μικρά Ασία υπήρξε ο εδαφικός πυρήνας της αυτοκρατορίας κατά τη Μεσοβυζαντινή Εποχή. Ήταν μια πλούσια και πολυάνθρωπη χώρα αρκετών εκατομμυρίων κατοίκων, η κύρια πηγή πόρων, πρώτων υλών, ανθρώπινου δυναμικού, υπαλλήλων και στρατιωτών για το Βυζάντιο. Η απώλεια της υπήρξε, πράγματι, σημαντικότατο αίτιο της κατάρρευσης της αυτοκρατορίας. Ωστόσο, αυτή η κατάρρευση οφειλόταν σε απώτερες και ευρύτερες πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές, στρατιωτικές, θρησκευτικές, εθνολογικές κ.α. αρνητικές παραμέτρους που επέφεραν καταρχήν την πτώση της βυζαντινής Μικράς Ασίας και έπειτα των υπολοίπων αυτοκρατορικών εδαφών και τελικά της ίδιας της πρωτεύουσας.

City plan of Antioch, Seleucid capital (Syria)

.

City plan of Antioch (Syria), the capital of the western part of the Seleucid Empire and then a very important metropolis of the Roman and the Byzantine empires. Also a location map of the city.

Βιβλίο: John Haldon: Οι Πόλεμοι του Βυζαντίου, Εκδόσεις Τουρικη, 2004

Κατά καιρούς δέχομαι e-mails με τα οποία οι αναγνώστες μου ζητούν να τους προτείνω κάποιες μελέτες, sourcebooks κτλ για επιμέρους ιστορικά ή στρατιωτικά θέματα. Επειδή δυστυχώς, δεν έχω πλέον τον χρόνο να απαντώ σε κάθε έναν ξεχωριστά (για αυτό επίσης αναγκάστηκα να απενεργοποιήσω τα σχόλια στα άρθρα), αποφάσισα να δημοσιεύω συχνά κάποια σχόλια για βιβλία που έχω μελετήσει για τέτοιου είδους θέματα. Επειδή είναι γνωστό ότι έχω γράψει και δύο ιστορικά μυθιστορήματα, μερικοί αναγνώστες με ρωτούν ποια είναι τα δικά μου αγαπημένα ιστορικά μυθιστορήματα, για αυτό θα προτείνω και μερικά τέτοια έργα, κυρίως πρόσφατα αλλά και μερικά παλαιότερα.

Θα ξεκινήσω αυτήν τη νέα ενότητα με ένα σημαντικό έργο του γνωστού Βυζαντινολόγου John Haldon, το οποίο έχει μεταφρασθεί από τα αγγλικά (The Byzantine Wars). Η Βυζαντινή αυτοκρατορία κατά την υπερχιλιετή ιστορία της αντιμετώπισε μία πλειάδα αντίπαλων κρατών, λαών και νομαδικών ορδών αναπτύσσοντας έτσι την ιδιαίτερη βυζαντινή πολεμική τέχνη, μία από τις πλέον εξελιγμένες της εποχής της αναφορικά με όλο τον πλανήτη. Η γεωγραφική της θέση στο «σταυροδρόμι των πολιτισμών», η «βαριά» κληρονομιά της από τον ρωμαϊκό αλλά και τους αρχαιοελληνικούς στρατούς και η αντιμετώπιση ιδιαίτερα επικίνδυνων εχθρών σε όλα τα σύνορα της, την οδήγησαν στο να διατηρεί πάντα έναν σφριγηλό, ετοιμοπόλεμο και άρτια οργανωμένο στρατό πραγματικά «αυτοκρατορικού» τύπου.

Κωνσταντινούπολη, Βασιλίς πόλεων

Η παρούσα ανάρτηση αφορά τις εντυπωσιακές αναπαραστάσεις της Κωνσταντινούπολης, της ‘Βασιλίδος πόλεων’, από τον σημαντικό Γάλλο καλλιτέχνη  Antoine Helbert. Εντυπωσιάσθηκα ιδιαίτερα από τις διατομές του και τις απόψεις από αέρος. Οι ακόλουθες αναπαραστάσεις περιλαμβάνουν πέντε απόψεις της Πόλης από αέρος (οι οποίες απεικονίζουν μεταξύ πολλών άλλων κτισμάτων, τον Ιππόδρομο, την Αγία Σοφία κ.α.), δύο διατομές της Αγίας Σοφίας (από τις οποίες η μία είναι λεπτομέρεια της άλλης), διατομές του Βουκολέοντος ήτοι του παράκτιου αυτοκρατορικού παλατίου, και του Περιστυλίου του Μεγάλου Παλατίου, τα τείχη της Πόλης το 1204 όταν οι Σταυροφόροι είχαν στρατοπεδεύσει μπροστά τους, και τέλος τη σκληρή μάχη εναντίον των Οθωμανών στην πύλη του Αγίου Ρωμανού το 1453.

© Τα πνευματικά δικαιώματα των ακολούθων αναπαραστάσεων ανήκουν στον Antoine Helbert.

.

Constantinople, Queen of cities: Architecture (part IΙ)

© Credit/copyright of the following representations belongs to Antoine Helbert.

Constantinople, Queen of cities: Architecture (part I)

Today I’ m posting the impressive representations of Constantinople, the Byzantine ‘Queen of cities’, by Antoine Helbert, a French artist. I was impressed mostly by his cross-sections and aerial views. The following representations include five aerial views of Constantinople (depicting among many other features the Hippodrome, the cathedral of Aghia Sophia and many others), two cross-sections of Aghia Sophia (the one being a detail of the other), cross-sections of Boukoleon being the royal palace by the sea, and the Peristylion of the central grand palace and its hall, the walls of the city in 1204 when the Crusaders camped in front of them, and finally the battle at the gate of St. Romanos in 1453 when the city was besieged and captured by the Ottomans.

.

© Credit/copyright of the following representations belongs to Antoine Helbert.