Η αρχική μου σκέψη ήταν ένα επετειακό άρθρο για την εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου όμως τελικά σκέφθηκα ότι ένα ακόμη άρθρο για την απειλή στα ανατολικά μας σύνορα θα ήταν πιο χρήσιμο. Εξάλλου ο αντίπαλος είναι ο ίδιος και τότε και τώρα.

Στις 5–1ου–2017 σημειώναμε στο άρθρο μας «Η ανανεωμένη εξ Ανατολής απειλή και η σοβαρότητα της»: «Εως τώρα, κάθε φορά που η Τουρκία προκαλούσε εντάσεις στο Αιγαίο ή στην Κύπρο, η σκέψη μου ήταν η ίδια με των περισσότερων πιστεύω, Ελλήνων: οι Τούρκοι έχουν πάλι τα γνωστά εσωτερικά προβλήματα τους και τα εξάγουν προς εμάς για να τα εκτονώσουν. Ωστόσο η τωρινή εκτίμηση μου είναι ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά….». Τότε μερικοί φίλοι με χαρακτήρισαν καλή τη πίστη πάντα, ως «αχρείαστα ανήσυχο» ή «υπερβολικό» και δεν τους μέμφομαι  επειδή και εγώ σε διαφορετικές συνθήκες ίσως είχα την ίδια άποψη αν διάβαζα ένα τέτοιο κείμενο. Περίπου 80 ημέρες μετά βλέπω ότι όλο και περισσότεροι Ελληνες εκφράζουν και εκείνοι την ίδια ανησυχία την οποία εξέφρασα στις 5–1ου–2017: ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι όντως διαφορετικά. Ισως αυτή η τάση αντικατοπτρίζεται στην πολύ πρόσφατη διακοίνωση ουσιαστικά, του Προέδρου της Δημοκρατίας στην οποία μεταξύ άλλων κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την χώρα μας στα οικονομικά και στα εθνικά θέματα, επισημαίνοντας και αυτός ότι οι Τούρκοι δεν παρουσιάζουν αυτήν την περίεργη κινητικότητα στο Αιγαίο κατά τους τελευταίους μήνες μόνο για εσωτερική κατανάλωση, αλλά ότι επιβουλεύονται πραγματικά τη χώρα μας.

Θα ήθελα λοιπόν να εκθέσω πάλι μερικές σκέψεις μου και σχόλια για το θέμα. Δεν πρόκειται για ένα «συμπαγές» άρθρο αλλά για μία σειρά σκέψεων και εκτιμήσεων πάνω σε επιμέρους ζητήματα του ευρύτερου θέματος.

Είναι γνωστό ότι στις 16 Απριλίου θα λάβει χώρα το δημοψήφισμα στη γειτονική Τουρκία για τη μετατροπή του πολιτεύματος της, η οποία αν πραγματοποιηθεί θα καταστήσει πανίσχυρο τον πρόεδρο Ερντογάν. Προφανώς έως τότε η τουρκική προκλητικότητα και κινητικότητα στο Αιγαίο μάλλον θα κλιμακώνεται και όλοι (διεθνώς) φοβούνται κάποιο «ατύχημα», μεταξύ άλλων και οι ‘λογικοί’ Τούρκοι αξιωματούχοι όπως φαίνεται. Και αν το «ατύχημα» είναι μεγάλο, μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις τις οποίες ίσως ούτε η παρέμβαση των ΗΠΑ, της ΕΕ ή της Ρωσίας δεν θα μπορούν να «συμμαζέψουν». Η συγκέντρωση τόσων ελληνικών και τουρκικών αεροναυτικών δυνάμεων στο ανατολικό Αιγαίο δεν είναι καλός οιωνός. Από την πλευρά μας, είναι γνωστό σε όλους ότι εδώ και αρκετό καιρό οι ένοπλες δυνάμεις μας έχουν ενισχυθεί κατά πολύ στα νησιά και στη Θράκη όντας και σε αυξημένη ετοιμότητα, αναμένοντας κάποια στρατιωτική απόπειρα της άλλης πλευράς.

Το μεγαλύτερο ζήτημα είναι το τι θα συμβεί μετά τις 16 Απριλίου. Φυσικά αυτό εξαρτάται από το αν επικρατήσει το «Ναι» στο τουρκικό δημοψήφισμα. Αν δεν επικρατήσει – το οποίο σενάριο δεν είναι διόλου απίθανο παρά τον γενικό εκφοβισμό και τη νοθεία που θα λάβει χώρα κατά το δημοψήφισμα – αυτή η απειλή θα γίνει ισχυρότερη από τώρα και από κάθε άλλη φορά. Ωστόσο ακόμη και αν επικρατήσει το «Ναι», επιμένω ότι η απειλή για τη χώρα μας θα παραμείνει για αρκετά ακόμη χρόνια λόγω του Κουρδικού προβλήματος της Τουρκίας (βλ. αναλυτικά στο «Η ανανεωμένη εξ Ανατολής απειλή και η σοβαρότητα της»). Αν ο Ερντογάν δεν εξασφαλίσει το «Ναι», τότε πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα κλιμακώσει την επιθετικότητα έναντι της Ελλάδας, μάλλον και τις μομφές εναντίον της ΕΕ. Αλλά εξίσου πιθανή είναι και η πρόσφατη πομπώδης δήλωση υψηλόβαθμου Τούρκου κυβερνητικού ότι «αν δεν επικρατήσει το «ναι» θα έχουμε εμφύλιο πόλεμο». Δεν θεωρώ ότι κυριολεκτούσε για τον εμφύλιο πόλεμο αλλά οπωσδήποτε η επικράτηση του «Οχι» θα ρίξει την Τουρκία σε μία νέα δίνη εσωτερικών αντιθέσεων και αντιπαραθέσεων η οποία μπορεί μεν να είναι επικίνδυνη για την Ελλάδα αλλά ταυτόχρονα θα είναι και «ανακουφιστική» λόγω της νέας εξασθένησης που θα προκαλέσει στη γείτονα.

Δεν είναι και τόσο θεμιτό για κάποιον να «περιαυτολογεί» και ζητώ συγνώμη προκαταβολικά, αλλά ήμασταν από τα πρώτα μέσα, πανελλαδικά (τηλεοπτικά ΜΜΕ, ραδιοφωνικά ΜΜΕ, ενημερωτικοί ιστότοποι) που αναφερθήκαμε σε πιθανή κατάληψη ελληνικών εδαφών (νήσων) από τους Τούρκους στο πρόσφατο άρθρο μας «Η ανανεωμένη εξ Ανατολής απειλή και η σοβαρότητα της» (5 – 1ου – 2017,  προτελευταία παράγραφος). Και μέσα στον Φεβρουάριο διαπιστώσαμε με ικανοποίηση ότι από τότε αρκετοί γνωστοί αναλυτές των ελληνοτουρκικών θεμάτων και προβλημάτων συμφώνησαν μαζί μας.

Δεν γνωρίζω αν οι ΗΠΑ, η ΕΕ ή η Ρωσία απέτρεψαν την τουρκική απόβαση στο Καστελλόριζο όπως έχει γραφεί ή υπονοηθεί σε διάφορα διαδικτυακά μέσα, αλλά πιστεύω ότι οι Τούρκοι δεν έχουν παύσει να στοχεύουν το συγκεκριμένο νησί μας. Ισως απλά υπαναχώρησαν για την ώρα, δεχόμενοι κάποιες μυστικές «συστάσεις» από κάποια ή και όλες τις προαναφερόμενες δυνάμεις. Το Καστελλόριζο είναι η πιο ευάλωτη περιοχή της ελληνικής επικράτειας όπως θα δούμε και στη συνέχεια – και μάλλον η μόνη ευάλωτη – και επιπλέον θα αποτελεί πάντα στόχο των Τούρκων λόγω της ενόχλησης τους για την ΑΟΖ. Αυτό για το οποίο αναρωτιέμαι είναι το αν μία υποθετική τουρκική απόβαση στο νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελλόριζου θα έχει στόχο το ομώνυμο νησί, δηλαδή τη Μεγίστη, ή μήπως αρκεστούν στην κατάληψη της Ρω ή/και της Στρογγύλης. Αυτό που σκέπτομαι είναι ότι ούτε οι Τούρκοι ιθύνοντες – παρά τις πολεμικές κραυγές τους – θέλουν να «χονδρύνουν» τα πράγματα καταλαμβάνοντας ένα πλήρως κατοικημένο ελληνικό νησί όπως η Μεγίστη. Η κατάληψη της Ρω και της Στρογγύλης ενδεχομένως θα αρκούσε για να «σερβίρουν» μία «μεγάλη νίκη» στο εσωτερικό κοινό τους και μαζί να αμφισβητήσουν έμπρακτα την ελληνική ΑΟΖ. Αλλά αυτό είναι ένα πιο εξειδικευμένο και καθαρά υποθετικό ζήτημα που δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση.

Στη συνέχεια περνώ σε μία ανάλυση της CIA (ή του State Department;) η οποία τον Φεβρουάριο είδε το φως της δημοσιότητας, σχετικά με μία πιθανή σύγκρουση Ελλάδας-Τουρκίας. Η αμερικανική εκτίμηση αναφέρει ότι σε περίπτωση σύρραξης, η Τουρκία δεν μπορεί να καταλάβει κανένα ελληνικό νησί όντας πραγματικά φρούρια, με την εξαίρεση του Καστελλόριζου ειδικά λόγω της απομονωμένης θέσης του και της εγγύτητας του στην απέναντι τουρκική ακτή της Λυκίας. Εξάλλου οι ελληνικοί στρατιωτικοί κύκλοι από καιρό έχουν επισημάνει τον κίνδυνο κάποιας τουρκικής επιχείρησης ειδικά εκεί, μάλλον επιτηδευμένα για να προειδοποιήσουν τους Τούρκους ότι τους περιμένουν. Επίσης ανέφερε ότι το ελληνικό σύνορο του Εβρου είναι εξίσου απόρθητο, και ότι μακροχρόνια ο ανταγωνισμός εξοπλισμών Ελλάδας-Τουρκίας θα γύρει τελικά την πλάστιγγα ισχύος υπέρ της δεύτερης λόγω του μεγέθους, του πληθυσμού και των πόρων της. Παρότι αυτό το συμπέρασμα των αναλυτών της CIA φαίνεται έγκυρο όπως και τα προηγούμενα, αναρωτιέμαι γιατί οι περισσότεροι ξένοι στρατιωτικοί κύκλοι λησμονούν διαρκώς την «κουρδική πληγή» της Τουρκίας που όχι μόνο δεν κλείνει αλλά γίνεται όλο και μεγαλύτερη, και ίσως στο μέλλον εξισορροπεί μόνιμα την πλάστιγγα ισχύος έναντι της Ελλάδας ή και άλλων γειτόνων των Τούρκων.

Σχετικά με την Κύπρο, έχει επισημανθεί ότι τον Ιούνιο η αρχή της εξόρυξης από ευρωπαϊκή εταιρεία στον θαλάσσιο χώρο της θα δώσει στους Τούρκους άλλη μία αφορμή και «ευκαιρία» για να μας δημιουργήσουν προβλήματα και εκεί. Όμως δεν ανησυχώ ιδιαίτερα για τη μεγαλόνησο παρά και την προ ολίγων ημερών επίδειξη δύναμης της Τουρκίας στον χώρο της, επειδή στην Κύπρο οι γείτονες μάλλον θα αρκεστούν σε ένα από τα συνήθη θαλάσσια επεισόδια που συνηθίζουν για να διαδηλώνουν την παρουσία και τις διεκδικήσεις τους, και τίποτα περισσότερο. Εξάλλου η πρόσφατη σύγκλιση Αγκυρας-Μόσχας έστω και για το πρόβλημα του ΙΚ, και η ισραηλινή αεροπορική παρουσία εγγυώνται σε σημαντικό βαθμό την «καλή διαγωγή» της Τουρκίας στον κυπριακό χώρο. Αλλά όταν έχεις απέναντι σου έναν ανώριμο λαό με νοοτροπία ‘μπράβου’, καλό είναι να επαγρυπνείς …

.

            Υστερόγραφο: Τελικά οι γείτονες δεν θα σταματήσουν να μας διασκεδάζουν έως τις 16 Απριλίου, ελπίζω και αργότερα. Εκτός από το γραφικό μένος τους εναντίον της Γερμανίας, της Ολλανδίας και άλλων Ευρωπαίων το οποίο έχει φθάσει στο απόγειο του ενώ γράφω αυτές τις γραμμές, με χαρακτηρισμούς όπως «Ναζί» και «φασίστες» ακόμη και για την Γερμανίδα Καγκελάριο από τον ίδιο τον Τούρκο Πρόεδρο, πριν λίγο πληροφορήθηκα ότι κάποιος ανώτατος στρατιωτικός του περιβάλλοντος του τελευταίου πρότεινε «να γίνει δημοψήφισμα στα 18 νησιά τα οποία η Ελλάδα έχει αρπάξει από την Τουρκία», υποθέτω με το ερώτημα στους κατοίκους τους αν θέλουν να προσαρτηθούν στην τελευταία. Προφανώς ο συγκεκριμένος στρατιωτικός δεν γνωρίζει ότι τα ελληνικά νησιά τυγχάνει να κατοικούνται από Ελληνες! Για να μην αναφερθώ στον περίφημο χάρτη της Ευρώπης που μόλις δημοσιεύθηκε σε μια από τις δημοφιλέστερες και πλήρως ελεγχόμενες από την κυβέρνηση εφημερίδες της Τουρκίας, ο οποίος παρουσιάζει τη Γερμανία και την Ολλανδία να καλύπτονται από την τουρκική σημαία, τη Γαλλία από την αλγερινή και τη Βρετανία από την πακιστανή σημαία λόγω της υπεργεννητικότητας των αντίστοιχων μεταναστών σε αυτές τις χώρες (μια όντως υπαρκτή απειλή). Εντάξει, το γνωρίζαμε ότι οι γείτονες είναι λίγο γραφικοί, αλλά……  πιο γραφικός πεθαίνεις!

.

Περικλής Δεληγιάννης

.